Әзербайжан мен Түркия: Әскери одақтың жаңа бетбұрысы
Әзербайжан мен Түркия арасындағы әскери ынтымақтастық тарихы тереңде жатыр. Екі ел де бірін-бірі бауырлас ел ретінде санап, саяси, экономикалық және мәдени байланыстарын үздіксіз дамытып келеді. Соңғы жылдары бұл қарым-қатынас әсіресе әскери салада жаңа серпін алды, және осы ынтымақтастықтың болашағы өте маңызды деп бағалануда.
Исламзаденің Түркияға сапары
Жақында Әзербайжан Әскери-әуе күштерінің қолбасшысы, генерал-лейтенант Рамиз Таһир оглы Исламзаде Түркияға ресми сапармен барып, маңызды кездесулер өткізді. Ол Түркияның Қорғаныс өнеркәсібі комитетінің төрағасы Халук Гергүнмен, Қорғаныс министрі Яшар Гүлермен және Түрік Әскери-әуе күштерінің қолбасшысы, армия генералы Зафер Қадыоғлумен кездесті.
Кездесулер барысында тараптар екі ел арасындағы қазіргі әскери ынтымақтастықтың жағдайын талқылады және оны одан әрі дамытуға мүдделі екендерін растады. Әсіресе әскери-техникалық және әскери білім беру саласындағы ынтымақтастықты нығайту, ортақ жобаларды іске асыру мәселелері күн тәртібіне қойылды.
Әскери және техникалық ынтымақтастық
Әзербайжан мен Түркия арасындағы әскери техникалық ынтымақтастықтың негізі ретінде қару-жарақ, әскери техника және қорғаныс өнеркәсібі өнімдерін ортақ өндіріс маңызды рөл атқарып келеді. Түркияның қорғаныс өнеркәсібі соңғы онжылдықта айтарлықтай дамып, әлемнің алдыңғы қатарлы елдерімен қатар тұра алатын деңгейге жетті. Әзербайжан болса, өз қорғаныс әлеуетін нығайту үшін Түркияның тәжірибесіне сүйенеді.
Бұл бағыттағы ынтымақтастықтың мысалы ретінде Әзербайжанның Түркиядан ұшқышсыз басқарылатын әуе аппараттарын сатып алуы және оларды өз әскери құрылымына интеграциялауы айқын. Сонымен қатар, екі ел де бірлескен әскери жаттығулар өткізу арқылы өзара тәжірибе алмасады.
Әскери білім беру
Әскерилерді оқыту және кадрларды дайындау – мемлекеттердің қорғаныс қабілетін арттырудың маңызды аспектілерінің бірі. Түркия Әзербайжан үшін бұл салада маңызды серіктес болып табылады. Әзербайжан әскери қызметкерлері Түркияның жетекші әскери академиялары мен оқу орындарында оқып, заманауи әскери технологияларды меңгеруде. Бұл тәжірибе алмасу екі жаққа да тиімді, өйткені ол Әзербайжанның қорғаныс құрылымдарының кәсібилігін арттырып қана қоймай, Түркияның да халықаралық деңгейде беделін күшейтеді.
Геосаяси мәні
Әзербайжан мен Түркияның әскери ынтымақтастығы Оңтүстік Кавказ аймағында ғана емес, бүкіл әлемдік геосаяси аренада үлкен маңызға ие. Бұл ынтымақтастықтың кеңеюі тек екі ел арасындағы стратегиялық әріптестікті нығайтып қана қоймай, сонымен қатар аймақтағы қауіпсіздік пен тұрақтылықты сақтау жолында маңызды рөл атқарады.
Екі елдің мүдделері тек аймақтық деңгеймен шектелмейді. Олар ортақ әскери мақсаттармен қатар, халықаралық сахнада да бір-бірін қолдап, НАТО аясындағы әріптестігін нығайтып келеді. Түркия – НАТО мүшесі, ал Әзербайжан болса, бұл альянспен ынтымақтастықты дамытуға мүдделі. Бұл факторлар екі ел арасындағы әскери байланыстың алдағы уақытта да артып, жаңа деңгейге көтерілуінің көрсеткіші бола алады.
Әзербайжан мен Түркияның әскери ынтымақтастығы – бұл екі бауырлас елдің ортақ мүдделері мен геосаяси мақсаттарын жүзеге асырудағы маңызды тетігі. Исламзаденің Түркияға сапары бұл байланыстың жаңа кезеңге өтуінің көрсеткіші болды. Қорғаныс саласында екі елдің бірлескен жобалары, тәжірибе алмасу және кадрларды оқыту бағытындағы ынтымақтастығы тек өздеріне ғана емес, аймақтық қауіпсіздікке де оң ықпалын тигізетіні сөзсіз.