2024-2025 жылдары Еуропаға саяхаттау ережелері маңызды өзгерістерге ұшырамақ. Еуропалық Одақ шекаралық бақылауды жетілдіру үшін жаңа электрондық жүйелерді енгізеді. Кіру/Шығу Жүйесі (EES) 2024 жылдың қараша айында іске қосылып, саяхатшылардың шекарадан өтуін цифрлық түрде бақылайды. Ал 2025 жылы Еуропаға визасыз елдерден сапарлаушылар үшін Еуропалық саяхат рұқсаты жүйесі (ETIAS) енгізіледі. Бұл жүйелер қауіпсіздікті күшейтіп, шекарадан өтуді оңтайландыруға бағытталған.
Жаңа жүйелер
Кіру/Шығу Жүйесі (EES): 2024 жылдың қараша айынан бастап, Еуропаға келушілердің кіру және шығу деректері электрондық түрде тіркеледі. Құжаттарға штамп қоюдың орнына, шекарадан өткенде бет-әлпет пен саусақ іздері цифрлық түрде сақталады. Бұл жүйе ЕО-ға мүше елдерден тыс елдердің азаматтарына қолданылады.
Бұл жүйенің басты артықшылығы – азаматтардың шекарадан өту процесін жеделдету және заңсыз миграцияның алдын алу. Жүйе автоматты түрде сапар деректерін жинап, сақтап, бұзушылықтарды анықтауға көмектеседі. Мәселен, ЕО-ға келушілердің шектеулі уақыттан ұзақ қалып қою жағдайларын анықтау оңайырақ болады.
Еуропалық саяхат ақпараты мен рұқсат жүйесі (ETIAS): 2025 жылдың ортасында іске қосылуы жоспарланып отырған бұл жүйе, ЕО елдеріне визасыз кіре алатын елдер азаматтарына арналған. Еуропаға кірер алдында саяхатшылар онлайн платформа арқылы арнайы өтініш тапсырып, алдын ала рұқсат алуы тиіс. Бұл рұқсат шекарадағы бақылау барысында пайдаланылады. ETIAS рұқсаты 3 жылға дейін жарамды болады және бірнеше сапар үшін қолданылады. Мұның басты мақсаты — қауіпсіздік деңгейін көтеру, яғни сапаршылардың қауіп-қатерін алдын ала бағалау және бақылау.
Жаңа жүйелердің артықшылықтары
Цифрлық бақылау: Жаңа жүйелердің негізгі ерекшеліктерінің бірі — цифрландыру. Саяхатшылардың деректерін цифрлық түрде тіркеу, саусақ іздері мен бет-әлпетін тану арқылы шекарадан өту процесін жылдамдатады. Бұл азаматтарға шекарадағы кезектерді қысқартып, сапарларын жеңілдетеді.
Қауіпсіздік деңгейінің артуы: Осы жүйелер арқылы ЕО елдері өз шекараларын заңсыз көші-қон және қауіпсіздік қатерлерінен қорғау мүмкіндігін арттырады. Алдын ала рұқсат алу жүйесі күдікті немесе қауіп төндіретін тұлғаларды анықтауға мүмкіндік береді.
Ашықтық және тиімділік: Құжаттарды өңдеу және шекаралық тексеріс процестері айтарлықтай жеделдейді. Бұл саяхатшылар үшін уақытты үнемдеуге және шекара қызметтері үшін тиімді жұмыс істеуге жол ашады.
2024 және 2025 жылдары Еуропаға сапар шегетін азаматтар жаңа өзгерістерді ескеріп, алдын ала дайындалуы қажет. ЕО елдеріне сапар барысында Кіру/Шығу Жүйесі (EES) мен Еуропалық саяхат рұқсат жүйесі (ETIAS) арқылы саяхатшылардың құжаттарын цифрлық түрде тіркеу жүзеге асырылады. Бұл жүйелер шекаралық бақылауды күшейтіп, қауіпсіздік деңгейін арттырады.
Еуропаға сапар алдында барлық талаптарды зерттеп, қажетті рұқсаттарды алдын ала алу маңызды.